Sai lầm khi dùng phân lân khiến cây kém phát triển – Bạn có mắc phải

Trong sản xuất nông nghiệp, phân bón là yếu tố quan trọng quyết định năng suất và chất lượng cây trồng. Bên cạnh đạm và kali, lân là loại phân bón thiết yếu, đặc biệt quan trọng trong giai đoạn đầu sinh trưởng của cây. Tuy nhiên, nhiều bà con nông dân vẫn chưa sử dụng phân lân đúng cách, dẫn đến hiệu quả chưa cao, gây lãng phí và làm giảm năng suất. Vậy làm thế nào để bón phân lân hợp lý và phát huy tối đa công dụng?

1. Vai trò của phân lân đối với cây trồng

Phân lân cung cấp nguyên tố phospho (P) cho cây – một dưỡng chất tham gia vào quá trình hình thành năng lượng (ATP), axit nucleic và nhiều hợp chất quan trọng trong tế bào. Khi được sử dụng đúng cách, phân lân mang lại nhiều lợi ích:

• Giúp cây con nhanh bén rễ, rễ phát triển mạnh, tăng khả năng hút nước và dinh dưỡng.

• Thúc đẩy quá trình phân hóa mầm hoa, tăng tỷ lệ đậu quả, hạn chế rụng hoa và trái non.

• Tăng khả năng chống chịu của cây với điều kiện bất lợi như hạn hán, rét, sâu bệnh.

• Cải thiện chất lượng nông sản: hạt chắc, củ to, quả ngọt, tăng hàm lượng tinh bột và đường.

• Giúp cây trồng sử dụng hiệu quả các loại phân bón khác, đặc biệt là phân đạm.

2. Các loại phân lân phổ biến hiện nay

Trên thị trường, phân lân được sản xuất dưới nhiều dạng khác nhau. Bà con cần nắm rõ đặc điểm để lựa chọn phù hợp:

• Supe lân: Dạng dễ tan, cây hấp thu nhanh, thích hợp bón cho nhiều loại đất, đặc biệt là đất trung tính và đất kiềm.

• Lân nung chảy: Dạng khó tan, hiệu lực chậm nhưng bền, phù hợp đất chua, đất đồi núi, đất bạc màu.

• DAP (Diammonium Phosphate): Vừa cung cấp đạm vừa cung cấp lân, hiệu quả cao nhưng giá thành đắt.

• MAP (Monoammonium Phosphate): Chứa hàm lượng lân cao, đồng thời có đạm dạng amoni, ít gây thất thoát, thích hợp cho giai đoạn cây con và gieo trồng trong nhà lưới, nhà màng.

• Phân hữu cơ khoáng lân: Kết hợp lân với phân hữu cơ, giúp cải tạo đất và cung cấp dinh dưỡng lâu dài.

3. Sai lầm thường gặp khi sử dụng phân lân

Nhiều người bón phân lân chưa đúng kỹ thuật, dẫn đến hiệu quả thấp. Một số sai lầm phổ biến là:

• Bón quá nhiều: Cây chỉ hấp thụ được lượng lân nhất định, phần dư thừa bị cố định trong đất, không phát huy tác dụng.

• Không bón lót: Nhiều bà con chỉ bón thúc, trong khi giai đoạn cây con cần lân nhiều nhất để phát triển bộ rễ.

• Bón không theo loại đất: Đất chua, đất phèn, đất mặn… đều ảnh hưởng đến khả năng hấp thu lân. Nếu không xử lý đất trước, hiệu quả giảm rõ rệt.

• Dùng sai loại phân lân: Mỗi loại đất phù hợp với một dạng lân khác nhau, nếu không lựa chọn đúng thì hiệu quả rất thấp.

4. Hướng dẫn sử dụng phân lân đúng cách

Nên kết hợp phân lân để bón lót cho cây trồng

Để sử dụng phân lân hiệu quả, bà con cần lưu ý:

• Bón lót là chủ yếu: Trộn phân lân vào đất trước khi gieo trồng giúp cây con sớm tiếp xúc và hấp thu dinh dưỡng.

• Kết hợp với phân hữu cơ: Phân hữu cơ làm tăng độ tơi xốp, giúp lân tan chậm và phát huy tác dụng lâu dài.

• Điều chỉnh theo loại đất:

  • Đất chua nên bón vôi trước khi bón lân để giảm sự cố định lân.

  • Đất kiềm nên ưu tiên dùng supe lân dễ tan.

  • Đất bạc màu nên dùng lân nung chảy để duy trì hiệu quả lâu dài.

• Bón đúng nhu cầu từng cây trồng:

  • Cây lúa, ngô, khoai, sắn: cần lân nhiều ở giai đoạn đầu để phát triển rễ.

  • Cây ăn quả, cây công nghiệp (cà phê, hồ tiêu, cao su): cần lân cho quá trình ra hoa, kết trái.

• Kết hợp với phân đạm và kali: Bón cân đối NPK giúp cây phát triển toàn diện, tăng năng suất.

5. Kết luận

Phân lân giữ vai trò quan trọng đối với cây trồng, đặc biệt trong giai đoạn hình thành và phát triển bộ rễ, ra hoa, đậu quả. Sử dụng phân lân đúng cách – đúng thời điểm, đúng liều lượng và đúng loại đất – sẽ giúp cây sinh trưởng khỏe, năng suất cao và chất lượng nông sản tốt hơn. Bà con nông dân nên kết hợp phân lân với phân hữu cơ, đạm và kali để đạt hiệu quả tối ưu trong sản xuất nông nghiệp.